Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Iris foetidissima & Lythrum hyssopifolia

fotò
fotò
Coutello(-pudènto)

Iris foetidissima

Iridaceae

Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.

Descripcioun :
Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.

Usanço :
La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Bos fres - Ribiero - Baragno - Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753

fotò
fotò
Tè-di-paure(-à-fueio-d'isop)

Lythrum hyssopifolia

Lythraceae Malvidae

Noms en français : Salicaire à feuilles d'hysope, Lythrum à feuilles d'hysope.

Descripcioun :
Planto chanjadisso dins soun port, siegue rebalant au sòu, siegue drecho. Trachis dins lis ermas, li culturo e li prado umido. Suporto l'aigo-sau. Se destrìo di meno procho (Lythrum thesoides e Lythrum thymifolia) qu'a de petalo, pèr 6 (-1/+1) e mai longo (1,5 à 3 mm), a d'apendice dóu calice que soun dous cop mai long que li sepalo (fotò).

Usanço :
Se dis que sougno li plago, sarro li car e èi vertuouso contro lou mau-de-terro (escourbut).

Port : Erbo
Taio : 5 à 50 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Lythrum
Famiho : Lythraceae
Famiho classico : Malvidae

Ordre : Myrtales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 6 à 8 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Abriéu à nouvèmbre

Liò : Champ - Pelouso umido - Ermas - Meissoun
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Lythrum hyssopifolia L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
R
C
R
R
CC
RR
ges
ges

Iris foetidissima & Lythrum hyssopifolia

C
CC
R
R
R
ges
ges
ges

Coumpara Coutello(-pudènto) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Tè-di-paure(-à-fueio-d'isop) emé uno autro planto

fotò